รบกวนคุณ Crypt ช่วยอธิบายเรื่อง balance spring แบบ free-sprung สักนิดนึงครับว่ามันเหนือกว่าแบบเดิม ๆ ยังไงบ้างครับ ผมเคยอ่านผ่านตามาว่าเป็นเพราะคุณสมบัติ ซิลิกอน เลยทำให้เหมาะกับระบบ free-sprung มากกว่าแต่ก็ไม่มีรายละเอียดว่าทำไมน่ะครับ
ต้องอธิบายก่อนครับ ว่า balance spring แบบเดิม จะเป็นแบบทีสายใย(hair spring) มีปลายสายที่ยึดอยู่กับclamp ซึ่งจากส่วนที่ถูกรั้งที่clampนี้ ทำให้สายใย ไม่มีสมมาตรเท่าที่ควร
ส่วน จักรกรอก (balance wheel) แบบ free sprung ตรงส่วนปลายของสายใย จะไม่ได้ถูกดึงไปรั้งกับclamp เหมือนตัวเก่า ทำให้สายใยมีสมมาตรต่อการหมุนมากขึ้น ทำให้นาฬิกามีความเที่ยงตรง และแม่นยำมากขึ้นครับ
ระบบจักรกรอกรุ่นใหม่นี้ มีทั้งแบบสายใย ธรรมดา (เช่น mido cal80 tissot powermatic80 hamilton H-10 longines l888.2)
และส่วนสายใยที่เป็นซิลิกอน จะมีคุณสมบัติที่ดีกว่า เช่น ทนสนามแม่เหล็ก รักษาความเที่ยงตรงได้นานกว่า มีคุณสมบัติหล่อลื่นตัวเอง ทำให้ทนทานมากกว่าปกติ ฯลฯ (เช่น mido cal80Si tissot powermatic80Silicum hamilton H21 Si longines l888.4 มีทั้งแบบchronometer และไม่ Chronometer แล้วแต่แบรนด์ )
ซึ่ง balance spring แบบ free sprung ไม่สามารถปรับความเที่ยงตรงโดยการปรับตั้งความยาวสายใย(ไม่มีตัวปรับความยาวและความยาวของสายใยถูกคำนวนจากโรงงานผลิตด้วยเครื่องมือพิเศษ) หรือ ดัดสายใยเพื่อซ่อมเหมือนที่ช่างข้างนอกทำได้ ทำได้แค่การปรับตุ้มถ่วงน้ำหนักที่จักรกรอก เพื่อปรับตั้ง ส่วนสายใย ถ้าเสียหายคงต้องเปลี่ยนอย่างเดียว
ด้วยเหตุผลข้างต้น silicon ซึ่งเป็นวัสดุมีคุณสมบัติ เน้นทนทาน กับ ความเที่ยงตรงระยะยาว จึงเหมาะสมที่จะใช้กับ จักรกรอก free sprung
ขอบคุณมากครับ^^
ตรงที่บอกว่าถ้าเสียหายคงต้องเปลี่ยนอย่างเดียวอันนี้ตรงกับที่ช่างนาฬิกาประจำ เคยบอกผมตอนที่สายใยแบบนี้เพิ่งออกมาใหม่ ๆ ครับ ตอนแรกผมยังไม่ค่อยเชื่อแต่ช่างยืนยันว่าจริง ดัดจริงพังจริงและต้องซื้อเส้นใหม่จริง ผมยังนึกเลยว่าทำไมสายใยซิลิคอนถึงได้เปราะบางขนาดนี้ แล้วถ้าเกิดทำตกหรือกระแทกแรง ๆ มันไม่แตกหักคานาฬิกาเลยหรือไร แต่ก็คิดแหละครับว่าคนที่ออกแบบน่าจะคิดล่วงหน้าเอาไว้หมดแล้ว
อีกอย่างที่สงสัยแต่ยังหาแหล่งข้อมูลมายืนยันไม่ได้สักทีก็คือ balance spring แบบ free sprung ได้รับการยอมรับมานานจากฝั่งตะวันตกว่าเหนือกว่าแบบ Regulated balance แต่สำหรับนาฬิกาฝั่งตะวันออกก็ยังไม่มีการใช้งาน หรือมีแต่ผมยังไม่เจอก็ไม่รู้น่ะครับ ถ้าจะบอกว่าเหนือกว่าในแง่ความเที่ยงตรงสูงกว่า GS ก็ใช้ Regulated และมีความเที่ยงตรงในระดับที่สูงกว่าหรือเท่าเทียมกับโครโนมิเตอร์ฝั่งตะวันตกที่ใช้ free sprung ทำให้ผมคิดว่าถ้าระบบมันดีจริงทำไมไม่ใช้ หรือว่าติดเรื่องลิขสิทธิ ?
อีกนิดนึงนะครับ ประโยคที่ว่า คุณสมบัติหล่อลื่นตัวเอง ของสายใยซิลิคอนนี้มันคืออะไรน่ะครับ เท่าที่รู้ สายใยทำหน้าที่เหมือนสปริงไม่มีส่วนใดเสียดสีหรือสัมผัสกับอะไรเลย แล้วคุณสมบัติข้อนี้มันพิเศษอย่างไรหรือครับ?
ท้ายนี้ ผมขออภัยด้วยครับที่ถามซอกแซก และขอขอบคุณคุณ Crypt ที่กรุณาแบ่งปันความรู้ครับ
Index regulator can be adjusted to the same accuracy as free sprung.
(Although "in theory" free sprung keeps time better due to having less moving parts or sources of error).
However, index regulator is more susceptible to shock or simple say it is easier to get "knock-off"(the index moved) from the regulated rate.
Free sprung is more resistant to shock and keep its rate consistently because the effective length of its hairspring will never change.
The problem of free sprung is that it's difficult to adjust and can be done only by poising weights/ screws on the balance wheel's rim (see Patek's gyromax assembly) while the index regulator can be adjusted simply by turning the index even when the watch is running.
"
อีกนิดนึงนะครับ ประโยคที่ว่า คุณสมบัติหล่อลื่นตัวเอง ของสายใยซิลิคอนนี้มันคืออะไรน่ะครับ เท่าที่รู้ สายใยทำหน้าที่เหมือนสปริงไม่มีส่วนใดเสียดสีหรือสัมผัสกับอะไรเลย แล้วคุณสมบัติข้อนี้มันพิเศษอย่างไรหรือครับ?"You were right that self-lubricating property of silica has less implication in the case of hairspring but silica is perfect to this application in other ways, namely "anti-magnetic", "less sensitive to temperature changes", and "spring" quality ครับ 
(as we can see all metal spring alloy always get silica as one of the mixtures).
Recent Posts
